Mỗi loài hoa phù hợp với một chỗ trưng bày và cách chăm khác nhau. Thu hải đường, tulip… nên trưng trong phòng lạnh. Địa lan nên tưới nước vào ban đêm.
Mỗi loài hoa, cây cảnh có một “tính nết” khác nhau. Để giữ hương sắc của chúng, người chơi phải nắm được “nhu cầu” của mỗi loài. Giò lan ngọc điểm Đài Loan một cành giá “mềm” cũng gần hai triệu đồng. Quý, nhưng nếu không biết chăm sóc, loài hoa này rất nhanh “xuống sắc”.
Hoa quý tộc
Chị Thảo, chủ cửa hàng hoa Thạch Thảo, đường Trần Quang Diệu, quận 3, TP HCM, chỉ bình hoa tulip lạc giữa những bó hồng rực rỡ, nói: “Tulip là hoa quý tộc, giá từ 25.000 đến 30.000 đồng một bông. Giá đắt nhưng hầu như năm nào cũng thiếu hàng. Loài này phải chăm sóc khá cầu kỳ”. Tulip là giống hoa ưa lạnh nên khi cắm, thay vì cho nước thì phải bỏ nước đá. Hoa sẽ đẹp và giữ được lâu nhất (7 đến 8 ngày) nếu được trưng trong phòng lạnh, được thay nước đá hằng ngày và thêm vào bình một nhúm đường, trong khi để bình thường chỉ tươi được hai đến ba ngày”.
Vài năm gần đây, hoa tulip, hoa ly Pháp, hoa hồng nhập khẩu, hoa lan… hút hàng không chỉ trong dịp Tết mà ngay cả trong ngày bình thường. Hoa ly ưa nước sạch nên phải chăm thay nước, tỉa lá, cắt cành mỗi ngày để hoa dễ dàng hút nước, lâu héo.
Năm nay, chợ hoa công viên 23/9 ở TP HCM phong phú hơn bởi những chậu dâu tây từ Đà Lạt đưa xuống tranh tài cùng những chậu thanh long từ Bình Thuận, quất từ Bắc vào. Anh Hà, nhân viên bán hàng, cho biết dâu tây có thể trưng hết mùa Tết. Đặc điểm chung của các loại cây hoa cảnh của xứ lạnh là cần ít nước, nước tưới phải đủ độ lạnh thì mới tươi lâu.
Chăm sóc thủ công hay dùng hóa chất?
Ngoài những biện pháp thông thường như trên, để giữa hoa tươi lâu, theo ông Phạm Việt Dũng, chuyên viên Khu Nông nghiệp công nghệ cao TP HCM, cần sử dụng thêm một số hóa chất để kéo dài “tuổi thọ”. Với các loài lan trồng trong chậu thì điều đầu tiên nên tránh là để cây bị thối gốc. Vì thế, với hoa lan, phải tưới nước vừa phải, thêm thuốc aspirine, axit citric để hạ độ pH khiến vi khuẩn không thể phát triển được. Ngoài ra trong nước cắm hoa còn phải thêm một số thuốc bảo quản như STS, MCP, KMN04 để giúp hoa nở đều, tươi lâu, giữ nguyên màu sắc.
Cũng có thể sử dụng phương pháp thủ công, nhưng người chơi sẽ vất vả hơn. Anh Khải, chủ cửa hàng hoa tươi Khải Châu, đường Hoàng Văn Thụ, quận Tân Bình, “bật mí”, mỗi loài hoa phù hợp với những chỗ trưng bày và những cách chăm khác nhau. Thu hải đường, tulip… nên trưng trong phòng lạnh; địa lan, mã tiên hồng, ngọc điểm Đài Loan, ngọc điểm Thái thì cần phải tuân thủ nguyên tắc “3 nắng 7 mát”. Riêng địa lan nên tưới nước vào ban đêm, mã tiên hồng thì luôn giữ ẩm cho gốc, ngọc điểm Thái và ngọc điểm Đài Loan thì nên tưới phun sương giữ ẩm cho cánh hoa.
bonsai, cây cảnh tạo hình
bonsai thường được trưng trong ngày Tết để thể hiện ước vọng về một năm mới của chủ nhân. Nghệ nhân bonsai Lê Phi Hùng ở huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre nói: “bonsai phải lấy gốc làm trọng, rồi đến bộ rễ nổi và thân mềm mại duyên dáng. Các thế của bonsai như phượng vũ, ngũ phúc, huynh đệ, phụ tử, mẫu tử, long giáng, phượng vũ long đàn, bạt phong hồi đầu, trực liên chi… đều nói lên triết lý của cuộc sống”.
bonsai tạo dáng là sự thu nhỏ của cây già lâu năm, mang phong thái cao quý. Để có được điều này, nghệ nhân phải tác động từ việc chọn giống, chậu, bón phân, tưới nước, uốn thân cành. Dáng già nua, sần sùi, bộ rễ sung mãn hay kiêu hãnh… của bonsai thường được nghệ nhân uốn qua từng cách chăm sóc gốc, thay đất hằng năm cho cây. Với loại cây cảnh này, cách chăm sóc trong ngày Tết khá đơn giản.
Nghệ nhân Lê Quang Vinh ở phường 11, quận Gò Vấp, TP HCM, lưu ý, chỉ cần tưới nước cho bonsai mỗi ngày hai lần vào sáng sớm và chiều tối là đủ. Mặt khác, để giữ vẻ đẹp tươi tắn cho cây trong dịp Tết, người chơi không nên để lâu trong nhà mà nên cho “tắm nắng”.
Đối với cây cảnh tạo hình, nghệ nhân Nguyễn Văn Công ở xã Hưng Khánh, huyện Chợ Lách, Bến Tre, cho biết, khâu quyết định là tạo bộ khung. Sau đó, nghệ nhân sẽ buộc cành lên bộ khung này để cây bén rễ, phủ lá. Cuối cùng là việc cắt, tỉa để tái hiện sinh động tất cả những con vật, đồ vật, đến nhà cửa… Dịp Tết, cây cảnh tạo hình thường được đặt trong sân vườn, trên đường để thể hiện chủ đề của năm. Với loại cây cảnh này, người chơi nên chú ý nhiều vào việc chăm sóc lá, tưới tắm cho cây và tỉa cành.
Thùy Vân – Thái Ngọc