Red Mammon là dòng Hồng Két King Kong chất lượng cao được lai tạo bởi trang trại HappyBreed ở Đài Loan (www.happybreed.com) với miệng không bị biến dạng và đặc biệt là có gù! Dù không phải là cá la hán nhưng vì cũng có gù nên xin liệt kê ra đây để mọi người tham khảo.
Hồng Két King Kong
(King Kong là dạng Hồng Két mà khi trưởng thành dài đến 18 cm và trông gần giống với red devil nhưng miệng bị biến dạng hình chữ V và mõm chu).
Cá la hán bonsai là loại cá la hán đột biến với thân hình ngắn cũn cỡn. Cá bonsai thường bị tật vẹo xương sống, chủ yếu là ở phần gốc đuôi và hiếm khi nào có gù to, đẹp như con cá dưới đây
Dòng cá kết hợp giữa gen lột/đầu to của red devil/midas với bộ châu của Texas để tạo ra cá đỏ với hoa văn màu trắng. Người ta còn tận dụng cả gen lột của Hồng Két nhưng hướng lai tạo này có lẽ không mấy ai duy trì bởi hai lẽ a/ Hồng Két khó lai tạo và b/ cá không lên đầu. Vì Texas có vô số dạng châu nên cá la hán Red Texas cũng có vô số dạng hoa văn từ đốm nhuyễn, đốm nhỏ, đốm vừa cho đến sợi trên nền đỏ/cam.
Red Texas
Bởi vì gen lột là gen lặn nên một số cá lai vẫn duy trì màu xanh như Texas, người ta gọi chúng là Green Texas để phân biệt với Red Texas (thực ra cá Texas vốn đã luôn có màu xanh rồi). Quá trình lột cũng là vấn đề đối với RT.
Nhiều con KKF lột “nền vàng” trông rất giống và thường bị nhận lầm là RT. Thực ra cả hai đều được lai với Texas nhưng có hai điểm phân biệt:
KKF lột bản rộng trong khi RT bản hẹp, dáng thuôn và thường nhỏ con hơn.
Nền KKF không đồng nhất: đầu đỏ và thân vàng/cam (máu Synspilus) trong khi RT có nền cam đồng nhất (máu red devil).
Cá la hán khỉ đỏ (super red monkey) là các thế hệ cá đỏ thuần tuý, chúng khai thác gen lột một cách triệt để. Dòng cá la hán có xuất xứ từ một nhà lai tạo Thái Lan. Dù tên gọi là Super Red Synsphilus (SRS) nhưng cá “đỏ” thường dài đòn, bản hẹp (khác với kamfa cũng lai từ Synspilus nhưng có bản rộng), tỷ lệ lên đầu thấp và cực kỳ linh động. Vấn đề là cá “đỏ” thực ra không hề đỏ! Màu thực sự của chúng là màu hồng và chỉ đỏ rực khi ở trạng thái bị kích thích. Có lẽ chúng được lai từ pink fenestratus thì đúng hơn. Cá cái có màu tương đối ổn định hơn cá đực. Để duy trì màu đỏ thường trực, cá cần được cung cấp thức ăn có trộn chất nhuộm màu carophyll.
Super red monkey
Quá trình lột cũng là một vấn đề đối với dòng cá đỏ, nhiều con không lột triệt để mà vẫn còn một vài mảng đen ở đầu và các chóp vây khiến người chơi cá chờ đợi… mỏi mòn. Vì những lý do nêu trên, cá đỏ không được chuộng bằng các dòng La Hán khác.
Cá la hán khỉ đỏ giá bao nhiều?
Giá cá la hán khỉ đỏ khá cao tùy thuộc vào kích thước, và mức độ đẹp, cá bột size nhỏ từ 80.000đ, cá 2-3 ngón giá 800.000 đến 2 triệu đồng, cá 4-5 ngón lên tới 2-5 triệu đồng. Cá biệt có những chú Super Red Monkey lên tới 12 triệu đồng
Kamalau bắt nguồn từ dòng La Hán đời đầu có nền nhạt như xám và ánh kim lục chứ không phải từ Trân Châu La Hán. Công ty Mermaid lai tạo dòng này cũng đồng thời lai tạo cả kamfa do đó vây và châu của kamalau được cải thiện nhiều và gần giống với kamfa. Thân cũng rộng và miệng đỡ trề hơn so với Cá La Hán thường. Kamalau hầu như không có “chữ” trên đầu và thân. Ngày nay, cá la hán kim mã lưu và Trân Châu thường lai với nhau tạo ra những con trung gian rất khó phân biệt.
Cá la hán Kim Bình Quả là dòng kamfa được Ah Soon và Ah Wee lai tạo và kinh doanh tại công ty A1 Aquarium. Dòng cá này từng đoạt giải 1 thể loại La Hán Đơn Sắc tại triển lãm Aquarama 2003, Singapore. Như tên gọi, dòng cá có bề ngoài tròn trịa như trái táo, thân ngắn, bản cực rộng, màu ánh kim xanh – vàng và mắt sâu. JPG tuy không phổ biến nhưng trông rất ấn tượng.
Tự cái tên cho thấy dòng cá này phải đỏ rực và vì vậy rất nhiều người gọi những con super red và khỉ đỏ của mình là… Phượng hoàng lửa. Thực ra, La Hán Phượng hoàng lửa là kamfa đỏ toàn thân và màu đỏ sẽ rất ổn định chứ không phập phù như super red và khỉ đỏ. Thông tin về Phượng hoàng lửa rất hạn chế, có lẽ kamfa đỏ toàn thân khó lai tạo.
Người ta đã biết nhiều về cá la hán sống dưới nước (đặc biệt vùng Đông Nam Á) sau những cơn mưa dông trong hai năm qua. Bằng cách thu thập các xung lượng, trên Thế giới người ta biết đến cá này như loại cá đĩa hoặc giống arowana. Về cơ bản cá la hán nguồn gốc từ họ Cichlid, mà người ta xếp loại là Cichlasoma, được tìm thấy ở Nam Mỹ. Người ta nghĩ loại lai giống đẹp là họ sau cùng được pha trộn giữa Cichiasoma Trimaculatus, Cichlasoma Festae, Jingang Blood Parrot, v.v… Ngày nay nhiều họ La Hán đẹp là kết quả lai tạo của người chuyên nuôi cá am hiểu và được xuất ra thị trường.
Cá La hán
Theo các báo cáo cho biết cá la hán giống như sự biến thể của một loài cá nào đó. Điều này chỉ có giá trị như là một dự đoán. Thẳng thắn mà nói, La Hán đã trải qua sự lai giống có chọn lọc để ngày nay có được những cá tính của họ Cichlid. Ví dụ, hầu hết những người nuôi cá đang cố gắng tạo ra loại La Hán có đầu gù to hơn, màu sắc sặc sỡ hơn, dấu đen trên mình sậm hơn (lúc này nó tương tự như những chữ Trung Hoa), đuôi và vây cá trông tao nhã hơn và hình dáng to hơn. Không phải kỹ thuật sử dụng hóa học hoặc sinh học để có thể tạo được những đặc điểm của La Hán. Do vậy người ta chưa thể nói La Hán có là do biến thể từ một loài cá nào đó.
Ngoài ra La Hán là loài cá rất khoẻ mạnh, và có thể tồn tại được trong điều kiện nước không thích hợp với các loài cá thông thường nuôi trong bể. Đây cũng là một trong những lý do mà các loài cá kỳ lạ miền nhiệt đới nhận ra nó. Loài La Hán ở Nam Mỹ họ Cichlid là loài cá mang tính địa phương. Do vậy, bản tính tự nhiên của nó rất hung hăng. Không thể sống chung với loài cùng giống. Vài loài cá khác có thể sống chung với loài La Hán này. Thực chất La Hán muốn giải thoát khỏi sự xâm phạm (sự xâm phạm đó có thể là cây gậy hoặc bàn tay con người). Do đó, nó lý giải cho việc khi ta đưa tay vào cá sẽ cắn tùy thuộc vào kích cỡ của nó.
Những kiến thức cơ bản để bảo vệ cá la hán
Bài viết dưới đây hướng dẫn căn bản việc bảo quản cá la hán. Những người nuôi cá kinh nghiệm đều tuân thủ theo. Nhưng cũng có một vài thông tin chưa thích hợp. Nếu bạn có những thắc mắc thì đừng ngại liên hệ với chúng tôi bằng cách nhấp vào đây (click here).
Nhiệt độ
Như hầu hết cá loài cá nhiệt đới, La Hán phát triển ở nhiệt độ khoảng 20 – 30 độ C. Đề nghị nhiệt độ dao động 28 – 31 độ C.
Môi trường nước
Một trong những tiêu chuẩn quan trọng bảo quản cá là độ pH trong nước. Độ pH đo lường tính axít hoặc tính kềm trong nước. Độ pH từ 0 – 14. La Hán đòi hỏi nước có tính kềm giữa 7.5 – 8. Để duy trì môi trường nước ổn định, cần thay nước 1 tuần 1 lần. Nên cho san hô và sỏi để duy trì độ ổn định của pH. Như những loài cá khác, sự thay đổi đột ngột dẫn đến thay đổi độ pH gây ra thiệt hại cho La Hán. Để phòng ngừa vấn đề này, cần phải kiểm tra định kỳ độ pH.
Hệ thống lọc
Nhìn chung La Hán d6ẽ bảo quản. La Hán là loài cá khoẻ mạnh. Nhưng để thấy được những ưu việt của cá (màu sắc, đầu gù và thể trạng nói chung) thì chúng ta nên kết hợp hệ thống lọc hiệu quả. Có khá nhiều hệ thống lọc trên thị trường. Hệ thống lọc nên hội đủ các tiêu chuẩn sau:
Dễ dàng vệ sinh
Động cơ đủ công suất
Lọc bẩn tránh bị nghẹt
Sau cùng là việc thay nước cũng rất quan trọng.
Thay nước
Việc thay nước là việc vặt vãnh đôi khi làm người ta ngại. Để duy trì hồ nước được tốt, cần thay nước định kỳ tối thiểu 01 tháng 01 lần. Bảo đảm nước trong sạch; độ pH ổn định và nhiệt độ lý tưởng không cho biết được nước trong hồ có sạch hay không. Ngoài ra, không có hệ thống lọc nào có thể bảo đảm nước sạch hoàn toàn. Hơn nữa nếu nước được thay thường xuyên thì bảo đảm sức khoẻ và sự phát triển của cá. Chắc chắn rằng chúng ta không tính được phần mặt nước bên trên bị bốc hơi. Phần dơ sẽ bị giữ ở lại.
Dòng chảy/lượng nước
Đa số người nuôi sẽ trông chừng lượng nước trong hồ. Nó cũng cần cho sức khoẻ của cá.
Dưới đây là những yếu tố quan trọng cần quan tâm: Làm dịu bớt sự nóng ấm lên của nước. Nói một cách khác, hãy hòa nước cho nhiệt độ phân phối đều trong hồ. Nó cũng giúp cho khí oxy được phát tán đều. Ngăn cản bớt lớp màng trên mặt nước mà chính lớp này làm cản trở sự trao đổi khí giữa không khí bên ngoài và nước trong hồ.
Lợi ích của muối
Muối tạo sự ổn định. Ở một vài khu vực, sự phân hủy muối trong nước không cao, và bể cá có muối làm cho cá có cảm giác như đang “ở nhà”. Muối có tác dụng như thuốc tẩy, giúp giết chết các ký sinh. Muối còn cung cấp điện tích Natri và Clor giúp môi trường sống của cá được ổn định.
Cho cá ăn
La Hán rất háu ăn. Thức ăn chế biến có thể dung làm thực phẩm cho cá. Nên cho cá ăn nhiều lần trong ngày, mỗi lần một ít. Có thể xen lẫn thực phẩm tươi sống và thực phẩm chế biến. Điều này giúp cá có sức khoẻ tốt hơn. Ngoài ra, độ đậm của màu sắc trên mình cá hầu như phụ thuộc rất nhiều vào chế độ ăn uống. Việc ăn uống quá mức sẽ làm cá sẫm màu hơn và việc này cũng không có lợi vì trong cá chứa lẫn hóa chất có hại cho sức khoẻ. Nên cho ăn uống điều độ.
Những đặc điểm cơ bản cá la hán
Loài cá ở vùng Nam Mỹ họ Cichlid thì rất hung hăng và mang tính hoang dã của địa phương. Chúng không thể cùng sống chung với nhau. Do vậy nếu bạn định nuôi 2 con hoặc nhiều hơn trong cùng 1 hồ thì bạn nên ngăn hồ ra. Điều này sẽ ngăn cản sự xung đột giữa chúng, dẫn đến thương vong.
Những chuẩn mực của cá la hán
Hình dáng. Phần này nên dày và có hình oval. Vài biến thể của nó có dạng gần như hình tròn. Bụng đầy đặn và không có nếp gấp.
Màu sắc. Đa phần La Hán có màu đỏ nổi bật từ má đến vùng bụng. Tuy nhiên chúng có thêm màu nền gần như đỏ rực.
Vảy hạt trai. Đa phần có màu xanh với sức hấp dẫn kỳ lạ.
Đốm ngang màu đen. Đốm đen đậm dày nói lên sự khoẻ mạnh của cá. Tuy nhiên không phải con nào cũng được như vậy. Chúng ta nên xem xét mình cá để tham khảo.
Đầu. Không liên quan đến hình dáng, kích cỡ và màu sắc, đầu gù là loài cá được ưa chuộng. Nhưng nó cần được cân đối với hình dáng và kích cỡ của cá.
Mắt. Nằm ở vị trí hai bên đầu. Mắt tròn và mi mắt lanh lợi, dễ nhận thấy.
Cá la hán là cá lai tạp giữa các loài cichlid cỡ lớn nhưng chủ yếu là loài cichlid 3 chấm – Trimac. Loại cá này xuất hiện vào lối những năm 1994-1997 ở Malaysia rồi lan dần sang các quốc gia khác. cá la hán hay Hoa La Hán thời kỳ đầu tập trung vào hai đặc điểm chính là đầu và “hoa” (mà ở ta hay gọi là “chữ”). Hoa La Hán có rất ít hay hầu như không có châu, những con đầu to phổng phao vẫn còn khá hiếm, đa số cá thường có dạng đầu xương, chỉ hơi căng một chút. Những dạng đầu như thế này ngày nay có thể bị chê là nhỏ. Đặc điểm chung là bụng đỏ, mắt đỏ và lồi, môi dưới trề, vây lưng và vây hậu môn hướng ra xa đuôi, đuôi tròn hay thuôn hình trái đào và tương đối nhỏ so với thân, khi cá già đuôi thường bị sụp.
Các chấm đen hay còn gọi là “hoa” hay “chữ” chạy dọc theo thân cá là một tiêu chí tuyển lựa quan trọng; cách phân hạng theo mô tả dưới đây (www.flowerfish.com) chứng tỏ điều này:
Hạng C: “chữ” không liên tục hay chạy chưa đến giữa thân (đa phần những con cá này bị “lại tổ” tức giống hệt loài Trimac – cichlid “3 chấm”).
Hạng B: “chữ” chỉ chạy đến giữa thân.
Hạng A:
“chữ” chạy liên tục từ gốc đuôi đến đỉnh đầu
“chữ” chỉ chạy đến giữa thân nhưng màu sắc nổi bật.
Hạng AA: “chữ” chạy liên tục từ gốc đuôi đến đỉnh đầu và lan lên cả nắp mang.
Hạng đặc biệt:
Có thêm hàng “chữ” chạy gần vây lưng gọi là “hoa đôi” (double flowering hay double-row, một số người cho là cá có quá nhiều “hoa” trông bị tối)
“chữ” xuất hiện ngay dưới viền mắt gọi là “lệ rồng” (dragon ‘s tear)
“chữ” tiếng Hoa hay tiếng Ả Rập mang ý nghĩa tốt đẹp.
Lưu ý: cách phân hạng dựa trên “chữ” như thế này ngày nay không còn phổ biến nữa. cá la hán thế hệ về sau tập trung vào các đặc điểm đầu, châu, hình dáng và màu sắc.
Dòng cá la hán tiếp theo là Trân Châu La Hán hay Châu La Hán, dòng cá này vẫn duy trì các đặc điểm của La Hán đời đầu nhưng có nhiều vảy óng ánh màu xanh lục, xanh dương hay bạc phủ khắp cơ thể. Đây là dòng cá phổ biến nhất cho đến tận ngày nay. Có vô số tên thương mại trên thị trường nhưng về cơ bản chúng ta có thể phân Châu La Hán ra làm hai loại dựa trên màu nền chủ đạo, nền xanh và nền đỏ.
Trân Châu La Hán – Cá la hán trân châu
Bên cạnh đó, chúng ta cũng có thể phân ra các loại châu bao gồm châu hột và châu sợi. Những con mà châu lan lên tới đầu gọi là châu “quấn đầu”. Những con Kim Cương, KCPLT, Nữ Hoàng Kim Cương đều có thể xếp vào dòng Châu La Hán, đa phần có châu sợi.